استان کردستان
فهرست
استان کردستان
استان کردستان استانی سرسبز و خرم با وسعتی معادل ۲۸۲۰۳ کیلومتر مربع در غرب ایوان و در مجاورت بخش شرقی کشور عراق قرار دارد.
- این استان که در دامنه ها و دشت های پراکنده سلسله جبال زاگرس میانی قرار گرفته است ،
- از شمال به استانهای آذربایجان غربی و زنجان ، از شرق به همدان و زنجان ،
- از جنوب به استان کرمانشاه و از غرب به کشور عراق محدود است.
- این استان منطقه ای کاملا کوهستانی است که از مریوان تا
- دره قزل اوزن و کوههای زنجان جنوبی به کشور عراق محدود است.
- ناهمواریهای استان کردستان که تحت عنوان ناحیه کوهستانی کردستان مرکزی بررسی میشود ،
- مشتمل بر دو بخش غربی و شرقی است.
- این دو قسمت از نظر شکل پستی و بلندی و جنس زمین متفاوتند.
- قسمت وسیعی از سنندج ، مریوان و سرزمین های اطراف آنها تا جنوب
- استان کردستان بخش کوهستانی غربی را تشکیل میدهد.
- در این ناحیه ، یکنواختی و سستی جنس زمین اشکال مشابهی را به وجود آورده
- که از ویژگی های آن کوههای گنبدی شکل با شیب یکنواخت و ملایم همراه با دره های باز است.
- این یکنواختی را طبقات آهکی سخت و سنگهای درونی که بین لایه های سست ظاهر میشوند ،
- درهم ریخته و آنرا به صورت صخره های عریان درآورده است.
- نوع مشخص این ناهمواری ها ، ناحیه کوهستانی چهل چشمه در بین مریوان و سقز است
- که دنباله پستی بلندی های این ناحیه را در جنوب و مشرق ،
- تشکیل داده اند و دامنه غربی آن تا داخل کشور عراق کشیده شده است.
- در این ناحیه شعبه های رود قزل اوزن در شرق و شمال شرقی و
- رود سیروان در جنوب چهره زمین را بطور کامل تغییر داده اند.
موقعیت استان کردستان
شهرهای استان کردستان
- قروه ، مریوان ، کامیاران ، بیجار ، بانه ، دیواندره ، سقز ، سروآباد ، سنندج.
کوهستان شرقی کردستان
- بخش کوهستانی شرقی ، قسمت های شرقی سنندج را در برمیگیرد و
- در حد فاصل ناحیه غربی و شرقی ، یک رشته از ارتفاعات آتشفشانی شمالی – جنوبی را به وجود می آورد.
- در شرق این رشته کوه ، شهرستان های قروه و بیجار قرار گرفته اند که شکل زمین
- در آنها با پستی و بلندی های ناحیه غربی به کلی متفاوت است.
- از ویژگی های این ناحیه ، وجود یک حصار کوهستانی متشکل از سنگ های دگرگونی و رسوبی است
- که دشت های مرتفع هموار و تپه ماهوری را احاطه کرده است.
- در این ناحیه به استثنای کوههای بیجار ، دشت های نسبتا وسیعی نیز وجود دارد.
- این دشت ها به وسیله شعبه های رود قزل اوزن قطع شده و به صورت تپه ماهور درآمده اند.
- مرتفع ترین دشت این ناحیه «هوه تو» خوانده میشود که با ۲۲۰۰ متر ارتفاع در شمال سنندج واقع شده است.
- بلندترین کوههای این ناحیه ، شاه نشین در شمال بیجار ، شیدا در مرکز و پنجه علی بین قروه و سقز است.
- استان کردستان به طور کلی تخت تاثیر دو جریان عمده هوای گرم و سرد قرار دارد
- و اقلیم های گوناگونی را به وجود می آورد.
- تمام قلمرو استان کردستان در بهار و تابستان آب و هوای خنک و معتدل دارد.
- برای اطلاع از تور استان کردستان و اطلاع از دیگر استان های ایران به مجله سفر سایت ما مراجعه فرمایید
دمای هوای استان
- مقایسه ارقام میانگین دمای ماه های مختلف سال در مرکز استان کردستان نشان میدهد که
- متوسط دمای روزانه در اردیبهشت ماه شانزده و یک دهم و در مهرماه شانزده و نه دهم درجه سانتیگراد است.
- میانگسن دمای ماه های این دوره از بیست و دو تا بیست و هشت درجه سانتیگراد متغیر است.
- این درجه ، دمای مطلوبی برای صنعت گردشگری میباشد.
- از این رو شش ماه از سال در مرکز استان کردستان برای
- جریان جهانگردی بهترین و مناسب ترین ایام به حساب می آید.
- سردترین ماه سال در شهرستان سنندج ، بهمن ماه است که حداقل دمای آن به حدود یک درجه زیر صفر میرسد.
- تعداد روزهای یخبندان در سنندج نود و دو روز در سال گزارش شده است.
- در پهنه استان کردستان پاره اقلیم های گوناگونی وجود دارد که
- در زیر به انواع و نواحی مشخص آن اشاره میشود
نواحی و اقلیم ها
- دره میرآوا (امیرآباد) که زمستان های سرد و تابستانهای معتدل دارد.
- مسیر سنندج به سمت سقز (دشت اوباتو) که زمستان های معتدل دارد.
- مسیر مریوان به دربنددزلی که زمستان های سرد با یخبندان های طولانی دارد و
- در فصل تابستان روزهای آن گرم و شب های آن خنک است.
- ناحیه اورامانات که آب و هوای آن مرطوب و معتدل است.
- مسیر سنندج به مریوان که اقلیمی نیمه خشک و نیمه مرطوب دارد.
- نفوذ توده های مرطوب زمستانی و بهاری در مریوان و دریاچه زریبار
- تاثیر فراوانی در مرطوب و معتدل شدن هوای این ناحیه دارد.
- میزان رطوبت و بارش مناسب باعث ایجاد جنگل های انبوه بلوط و
- گونه های مختلف درختان جنگلی شده است.
- پوشش گیاهی این ناحیه مناظری شگفت انگیز و باشکوه دارند.
- از آنجا که تنوع اقلیمی همراه با سایر شرایط مناسب ، از جاذبه های مهم در
- صنعت جهانگردی به شمار میرود و جهانگردان خواهان دمای مطلوب و
- مطبوعی (بین ۲۵ – ۲۲ درجه سانتیگراد) هستند ، استان کردستان به ویژه در
- فصول بهار و تابستان از این نظر بسیار مناسب و دارای توانایی های جهانگردی قابل توجهی میباشد.
اماکن طبیعی و تاریخی کردستان
دریاچه زریوار (زریبار) استان کردستان
- دریاچه زریوار یکی از منحصر به فردترین دریاچه های آب شیرین در جهان بشمار میرود و
- کلیه شرایط جامع یک تالاب بین المللی را داراست.
- آب دریاچه زریوار شیرین است و از جوشش چشمه هایی که در کف دریاچه واقع شده اند ،
- تامین میشود و بدین گونه در فرهنگ جغرافیایی ، از دریاچه زریوار به بزرگترین چشمه آب شیرین
- جهان تعبیر شده ، به طوری که نه تنها هیچ رودخانه ای به آن وارد نمیشود بلکه خود دریاچه ،
- سرچشمه رودخانه ای به نام رودخانه مریوان در استان کردستان است.
- بوی آب دریاچه کاملا عادی و طبیعی است و هیچ گونه بوی دیگری که نشانگر
- تصاعد گازهای حاصله از فعل و انفعالات شیمیایی عناصر باشد ، به مشام نمیخورد.
رنگ آب دریاچه
- رنگ آب در اغلب موارد سبزفام و مایل به قهوه ای بسیار کمرنگ بویژه در فصول زمستان ، بهار و تابستان است.
- آب سطح دریاچه هنگام زمستان به علت پایین آمدن درجه برودت هوا یخ میبندد
- که منظره ای بسیار بدیع و زیبا را به ویژه هنگام تردد روستائیان اطراف بر روی دریاچه به وجود می آورد.
- اطراف دریاچه از همه طرف (بجز منطقه کوچکی در شرق) توسط نیزارهای بلند احاطه شده که
- بیشتر از دو گیاه تیره غلات مانند نوعی نی کرانه ای تشکیل شده است.
- دریاچه زریوار به علت داشتن آب شیرین ، شرایط لازم را برای رشد و زندگی انواع ماهیان پدید آورده است.
- مهمترین ماهی هایی که در دریاچه وجود دارند عبارتنداز: سفیدماهی ، کپور ، عروس ماهی و غیره
- که از میان این ماهی ها ، عروس ماهی دارای اهمیت ویژه ای است و ماهی بومی دریاچه محسوب میشود.
- این ماهی ها دارای ارزش اقتصادی بالایی هستند که بطور بسیار دیدنی طبخ و با
- طعم و بوی عالی در اختیار مسافران و گردشگران قرار میگیرد و با دو شیوه صید با تو و با قلاب شکار میشوند.
- در اطراف این دریاچه پرندگان زیادی وجود دارد که مهمترین آنها ،
- مرغابی ، غاز ، اردک ، پلیکان ، آنقوت و فلامینگو میباشند.
مهمترین تسهیلات گردشگری دریاچه زریوار
- چشم انداز بسیار زیبا از فراز تپه جهانگردی (کوه ، جنگل و دریاچه)
- آب و هوای مطبوع کنار دریاچه
- قایقرانی ، شنا و اسکی روی آب بر روی دریاچه
- طبخ ماهی های لذیذ دریاچه
- این دریاچه از زیباترین میراث های طبیعی این استان به شمار می آید.
- طول این دریاچه ۶ کیلومتر و عرض آن ۱۷۰۰ تا ۳۰۰۰ متر و مساحت آن حدود ۸۰۰ هکتار است ،
- عمق دریاچه متفاوت و به طور متوسط از ۳ تا ۱۶ متر متغییر است.
- قرار گرفتن دریاچه زریبار در استان کردستان باعث شده که این استان مورد توجه جمع زیادی
- از گردشگران و علاقمندان به طبیعت در داخل و خارج از کشور قرار گیرد.
چهل چشمه استان کردستان
- چهل چشمه از کوه های مرتفع استان کردستان است.
- این کوه دارای آبشارها و چشمه های بسیار زیبایی است و
- وجه تسمیه آن نیز حکایت از وجود چهل چشمه آب دارد.
- این کوه در منطقه «خورخوره» از شهرستان دیواندره قرار دارد که منطقه ای سردسیر و برف گیر است.
- در این کوه میتوان در تمامی سال برف را مشاهده کرد.
- این کوه یکی از سرچشمه های رودخانه جغاتو و سپید رود است
- و چشمه سارهای فراوان و دامنه های سرسبز و زیبایی دارد.
چشمه باباگرگر استان کردستان
- در روستای (باباگرگر) در ۱۸ کیلومتری شمال شرقی شهرستان قروه ،
- چشمه ای جوشان همیشه میخروشد که به آن (دنگز) میگویند.
- آب این چشمه در استخری عمیق و مدور به محیط ۲۰۰ متر جمع میشود.
- این چشمه آبی مایل به سرخ است و در بعضی مواقع به رنگ زرد مایل به لیمویی در می آید.
- آب این چشمه به علت وجود املاح معدنی به ویژه گوگرد ، رنگین است.
- این چشمه و امامزاده باباگرگر در کنار آن ، از
- مکان های طبیعی و تاریخی استان کردستان محسوب میشوند.
مجموعه پارک تفریحی آبیدر استان کردستان
- این مجموعه در غرب سنندج در استان کردستان و در انتهای خیابان ابیدر بر دامنه کوه آبیدر قرار گرفته است.
- شهر سنندج از فراز این پارک چشم انداز بسیار زیبایی دارد.
- چندین باغ و چشمه طبیعی در این پارک وجود دارد.
- یکی از بزرگترین باغ های این مجموعه باغ امیریه میباشد که بزرگترین سینمای
- روباز (تابستانه) کشور در این باغ جای گرفته است.
- این مجموعه از قدیم الایام تفرجگاه مردم سنندج بوده و کوه آبیدر دارای محبوبیت خاصی میان مردم است.
قلعه قم چقای استان کردستان
- این قلعه در ۴۵ کیلومتری بیجار و روی یکی از کوه های بلند منطقه قرار دارد.
- موقعیت جغرافیایی این قلعه به دو دلیل از هیبت و عظمت خاص برخوردار است.
- نخست آن که از یک سو به دره ای مشرف است که در قدیم به دره شاهان شهرت داشت
- و تیغه های بلند و هولناک این کوه با پرتگاه های مخوف و بلند ،
- بالا رفتن از آن و رسیدن به دژ را بسیار دشوار میکند ، از سوی دیگر ، از جنوب غربی ،
- جنوب شرقی و شرق نیز به پرتگاهی دیگر مشرف است.
- از این رو ایجاد استحکامات برای این قلعه لازم نبود. بقایای این حصار یادآور دیوارهای تخت سلیمان و
- احتمالا به دوره ساسانی تعلق دارد، در پای شته سنگی ،
- حصارهای دیگری از قرون وسطی ، عمود بر بستر رودخانه کشیده شده است.
- آب انباری که به ارتفاع ۴۰ متر در کوه ساخته شده ، تونل با ۴۲ پله راهرویی که آن را هم در
- دل کوه حفر کرده اند ، نشانه های دیگری از اهمیت ویژه این قلعه و آب انبار آن است.
- منبع های ذخیره آب که توسط تونل پله داری به پایین راه می یابد ،
- تا حدودی به آب انباری که در زندان سلیمان وجود دارد
- شبیه است و نشانه دیگری از قدمت قلعه تا دوره مانایی است.
آبشار کویله استان کردستان
- یکی دیگر از مکان های دیدنی استان کردستان آبشار (کویله) است که در
- شهرستان مریوان و در مسیر جاده مریوان _ سقز واقع است.
- این آبشار زیبا در فصل بهار از مکان های دیدنی و زیبای منطقه محسوب میشود.
عمارت خسروآباد سنندج استان کردستان
- این عمارت تاریخی به سال ۱۲۲۳ هجری قمری توسط امان الله خان اردلان والی
- حاکم کردستان و در مساحت ۶۰۰۰ متر مربع در بلوار خسروآباد (شبلی) امروزی ساخته شد.
- این عمارت در نوع خود بینظیر و مرکز حکومت اردلان به ویژه خسروخان اردلان بوده است.
- مجموعه عمارت و باغ آن افزون بر دو بخش اصلی یعنی قصر سلطنتی با ورودی ستون دار
- در بخش غربی و ساختمان شرقی باغ غلام گردش ها و ایوان ستون دار مشرف بر
- صحن عمارت و فضای بیرونی بنا دارای فضاهای دیگری چون حمام و اتاق خدمتکاران است.
- تزئینات معماری این بنا شامل گچبری ، آجرکاری ، اروسی های زیبا و حوض چلیپا شکل داخل عمارت است.
- آب این مجموعه جاری و شرب از مجموعه قنات های تعبیه شده در روی کوه آبیدر نشات میگیرد.
- از دیگر بخشهای قابل توجه کاخ خسروآباد وجود حوض و فواره با آب جاری در طبقه ی سوم قصر میباشد.
- مراسم عروسی باشکوه حسن جهان خانم تنها دختر فتحعلی شاه قاجار باخسروخان
- پسر امان الله خان اردلان در سال ۱۲۳۲ هجری قمری در این کاخ صورت پذیرفت.
غار باستانی کرفتو استان کردستان
- غار کرفتو در شهرستان دیواندره ، در ۷۲ کیلومتری شرق شهرستان سقز قرار دارد.
- با توجه به تحقیقات بعمل آمده در دوران (مزوزوییک) کرفتو در زیر آب بود و در اواخر این
- دوره ارتفاعات آن از آب خارج شد، این غار از غارهای آهکی و طبیعی است که در ادوار مختلف
- جهت استفاده و سکونت تغییر حالت داده و با معماری صخره ای در چهار طبقه ، در دل کوه حفر شده است.
- طول غار حدود ۷۵۰ متر است و راههای فرعی متعددی از آن منشعب میشود.
- در طول سکونت انسان در این غار ، تغییرات و دگرگونی های عمده و دخل و تصرفات بسیار در
- آن به وجود آمده و حجاران هنرمند ، به زیبایی ، فضاهایی را در مدخل های غار تراشیده و اتاق ها ،
- راهروها و دالان های متعددی را به وجود آورده اند.
غار کهن ایران
- این غار در میان غارهای دست کن ایران ، از معماری کاملی برخوردار است.
- ورودی غار از دامنه کوه حدود ۲۵ متر فاصله دارد.
- در گذشته راهی نسبتا سخت و دشوار در کمر کوه ، ولی امروزه با عبور از پلکانی فلزی میتوان به دهانه ورودی غار رسید.
- در معماری صخره ای این غار چهار طبقه شناسایی شده است.
- این امر از اهمیت ویژه ای در معماری صخره ای برخوردار است ، در معماری غار ،
- علاوه بر ایجاد اتاق ها و راهروهای عبوری ، سعی شده تا اتاق ها با هم مرتبط باشند و
- نورگیرها و پنجره هایی به سمت بیرون و مناظر طبیعی ارتفاعات مجاور غار تعبیه شده است.
- کشف تراشه های سنگی در طبقه چهارم و محوطه بیرون غار میتوان
- نشانه ای از استفاده انسان در دوران پیش از تاریخ از این غار باشد.
- در مقالاتی که توسط محققین به چاپ رسیده ، به دلیل وجود کتیبه ای یونانی بر سر در
- یکی از اتاق های طبقه سوم ، از این غار به عنوان معبد هراکلس (هرکول) نام برده شده است.
- ترجمه این کتیبه چنین است : در آنجا هراکلس سکونت دارد باشد که پلیدی در آن راه نیابد.
روستای پالنگان استان کردستان
- روستای پالنگان در ۵۰ کیلومتری شهر کامیاران قرار دارد و در داخل این روستا رودخانه ای
- با آبشارهای بسیار زیبا قرار دارد ، و این رودخانه از کوه شاهو سرچشمه
- میگیرد و از سرچشمه های اصلی رودخانه سیروان است.
- روستای پالنگان در دره تنگیور در استان کردستان واقع شده ،
- این روستا در دامنه کوه و در دو طرف دره قرار دارد و بافت آن از لحاظ معماری به
- صورت پلکانی ساخته شده است و پشت بام منزل پائین به منزله حیاط خانه بالاست.
- این روستا افزون بر داشتن معماری زیبا ، دارای چشمه ها و آبشارها و طبیعتی
- سرشار از زیبایی منحصر به فرد در استان کردستان است.
- بیش از ۲۰ چشمه جوشان در دره تنگیور است که آب زلال و خنک خود را به رودخانه تنگیور
- می ریزند و آبشارهای حاصل از ریزش آب این چشمه ها بسیار دیدنی است.
- به واسطه خصوصیات آب این رودخانه و چشمه ها ، بزرگترین مجتمع های پرورش ماهی
- در کنار این روستا ساخته شده است که بیشتر گردشگران به علت تازگی و نوع ماهی ها
- و همچنین قیمت مناسب آن برای غذا و همچنین دستاورد سفر به پالنگان ،
- اقدام به طبخ ماهی در محل میکنند و اهالی این روستا بخشی از مایحتاج خود را از این رودخانه تامین میکنند.
- این روستا بسیار سرسبز و دارای آب و هوای بسیار مطلوب و دل انگیز در
- فصل های بهار ، پائیز و زمستان است و از این لحاظ از دیدنی ترین نقاط استان کردستان به شمار میرود.
- در فاصله ۸۰۰ متری جنوب شرقی این روستا در دره تنگیور و در محل چشمه های پرآب ،
- قلعه ای به نام قلعه پالنگان قرار گرفته که هنوز آثار و بقایای اتاق ها ، آتشکده ها و پل های قدیمی آن پابرجاست.
مسجد جامع (مدرسه دارالاحسان)
- یکی از بزرگترین آثار تاریخی کردستان است که در تاریخ ۱۲۳۲ هجری قمری در شهر سنندج تاسیس شده است.
- این مسجد از لحاظ زیبایی و استحکام و کاشی کاری و خطوطی که
- بر سنگهای مرمر آن مشاهده میشود ، بسیار جالب و قابل توجه میباشد.
سراب قروه استان کردستان
- در بخش جنوبی شهر قروه سرابی طبیعی وجود دارد که یکی از تفرجگاه های مردم منطقه محسوب میشود.
- این سراب آبی خوب و گوارا دارد.
- به همین دلیل شهر قروه در کنار آن ایجاد شده است.
- بخشی از آب کشاورزی و مشروب قروه از این آب تامین میشود.
- یکی دیگر از چشمه های قدیمی این شهرستان ، چشمه سراب وینسار است
- که با آب بسیار گوارا و عالی در داخل روستای (وینسار) از دل زمین بیرون می آید
- که مردم این روستا احترام ویژه ای برای این چشمه قایل هستند.
شهرستان بانه استان کردستان
- شهرستان بانه یکی از شهرهای مرکز خرید در استان کردستان میباشد که روز به روز به رونق این بازار افزوده میشود.
- در ابتدای ورودی این شهر بازار و پاساژهای متعددی وجود دارد که
- مردم را از اقصی نقاط کشور به این شهرستان فرا میخواند.
ایجاد شده با ♥ توسط تیم طبیعت گردی لارک
